HSC Board Exam New Exam Pattern नवीन मूल्यमापन आणि विषय योजना 2019-20 पासून 11वी आणि 2020-21 पासून 12वीच्या विद्यार्थ्यांसाठी लागू करण्यात आली आहे. या योजनेनुसार, अंतिम मूल्यमापन 650 ऐवजी 600 गुणांचे असेल. या बदलांमध्ये अंतर्गत मूल्यमापनाचा समावेश आहे, जे विद्यार्थ्यांच्या विविध क्षमता आणि प्रगतीचे सातत्यपूर्ण मूल्यांकन करण्यासाठी आहे.
HSC Board Exam New Exam Pattern
मुख्य बदल:
- एकूण गुण: 11वी आणि 12वीसाठी अंतिम मूल्यमापन आता 600 गुणांचे असेल.
- पर्यावरण शिक्षण: ‘पर्यावरण शास्त्र’ विषयासाठी, 50 गुणांऐवजी मिळालेल्या गुणांचे श्रेणीमध्ये रूपांतर केले जाईल. ‘जल सुरक्षा’ हा नवीन विषय यात समाविष्ट करण्यात आला आहे.
- अभ्यासक्रम आणि परीक्षा: 11वीची वार्षिक परीक्षा 11वीच्या संपूर्ण अभ्यासक्रमावर आधारित असेल, तर 12वीची वार्षिक परीक्षा 12वीच्या संपूर्ण अभ्यासक्रमावर आधारित असेल. प्रश्नपत्रिकेत किमान 25% वस्तुनिष्ठ आणि बहुपर्यायी प्रश्न असतील.
- उत्तीर्ण होण्याचे निकष: विद्यार्थ्यांना प्रत्येक विषयात लेखी आणि अंतर्गत मूल्यमापन मिळून किमान 35% गुण मिळवणे अनिवार्य आहे.
- सवलतीचे गुण: क्रीडा क्षेत्रात प्राविण्य मिळवणाऱ्या किंवा सहभागी होणाऱ्या विद्यार्थ्यांना प्रचलित नियमांनुसार अतिरिक्त गुण मिळणे सुरू राहील.
मूल्यमापन पद्धती:
- विज्ञान शाखा (Science): भौतिकशास्त्र (Physics), रसायनशास्त्र (Chemistry), आणि जीवशास्त्र (Biology) यांसारख्या विषयांसाठी 70 गुणांची लेखी परीक्षा (3 तास) आणि 30 गुणांची प्रात्यक्षिक परीक्षा (3 तास) असेल.
- भाषा विषय: भाषा विषयांसाठी 80 गुणांची लेखी परीक्षा (3 तास) आणि 20 गुणांची तोंडी परीक्षा असेल. तोंडी परीक्षेत श्रवण कौशल्य (10 गुण) आणि भाषण कौशल्य (10 गुण) तपासले जाईल.
- गणित आणि संख्याशास्त्र: कला, विज्ञान आणि वाणिज्य शाखांसाठी 80 गुणांची लेखी परीक्षा (3 तास) आणि 20 गुणांची प्रात्यक्षिक परीक्षा (1 तास) असेल.
- कला आणि वाणिज्य शाखा (Arts and Commerce): इतर विषयांसाठी 80 गुणांची लेखी परीक्षा (3 तास) आणि 20 गुणांचे प्रात्यक्षिक/अंतर्गत मूल्यमापन असेल. अंतर्गत मूल्यमापनाचे 20 गुण हे उपयोजनांवर (application based) आधारित चाचणीवर दिले जातील.
- आरोग्य व शारीरिक शिक्षण (Health and Physical Education): या विषयासाठी 25 गुणांची प्रश्नपत्रिका आणि 25 गुणांचे वार्षिक कार्य असेल, एकूण 50 पैकी मिळालेल्या गुणांचे श्रेणीत रूपांतर केले जाईल.
या निर्णयाची अंमलबजावणी शालेय शिक्षण व क्रीडा विभाग, महाराष्ट्र शासन यांच्याद्वारे करण्यात आली आहे.
अधिक माहितीसाठी: GR 08.08.2019 – इयत्ता 11 वी व इ. 12 वी सुधारित विषय योजना व मूल्यमापन योजना



