Bal Sangopan Yojana महाराष्ट्रातील अनाथ, निराधार आणि विशेष गरजा असलेल्या बालकांना कौटुंबिक वातावरणात सन्मानाने जगता यावे यासाठी राज्य सरकार ‘क्रांतिज्योती सावित्रीबाई फुले बालसंगोपन योजना‘ राबवत आहे. या योजनेत नुकताच एक महत्त्वाचा बदल करण्यात आला असून, बालकांच्या संगोपनासाठी मिळणाऱ्या अनुदानात भरीव वाढ करण्यात आली आहे. आता पात्र कुटुंबांना दरमहा रु. २,२५० म्हणजेच वार्षिक रु. २७,००० इतकी आर्थिक मदत दिली जाणार आहे.
Bal Sangopan Yojana संपूर्ण माहिती
अनुदानात वाढ आणि योजनेची उद्दिष्ट्ये
पूर्वी या योजनेत दरमहा रु. १,१०० एवढे अनुदान दिले जात होते. महागाई आणि वाढत्या गरजा लक्षात घेऊन, ३१ जानेवारी २०२३ रोजीच्या मंत्रिमंडळ बैठकीत या अनुदानात वाढ करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. त्यानुसार, आता हे अनुदान थेट दुप्पटहून अधिक वाढवून रु. २,२५० करण्यात आले आहे.
कोणाला मिळेल योजनेचा लाभ?
Bal Sangopan Yojana ही योजना वय वर्ष ० ते १८ वर्षांखालील बालकांसाठी आहे. खालीलपैकी कोणत्याही श्रेणीतील बालके या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात:
- अनाथ किंवा ज्यांच्या पालकांचा शोध लागत नाही अशी बालके.
- पालकांपैकी एकाचा मृत्यू झाला असल्यास, घटस्फोट झाला असल्यास, किंवा विभक्त झाल्यामुळे कौटुंबिक संकटात सापडलेली बालके.
- कोविड-१९ महामारीमुळे दोन्ही किंवा एक पालक गमावलेली बालके.
- कुष्ठरोगग्रस्त, एच.आय.व्ही. बाधित किंवा जन्मठेपेची शिक्षा भोगत असलेल्या कैद्यांची बालके.
- दोन्ही पालक दिव्यांग (अपंग) असलेली बालके.
- तीव्र मतिमंद किंवा बहुविकलांग बालके.
- बालकामगार म्हणून काम करत असलेल्या व नंतर सुटका केलेल्या बालकांनाही या योजनेचा लाभ मिळू शकतो.
अर्ज कसा करावा आणि त्यासाठी लागणारी कागदपत्रे
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी तुम्ही ऑफलाईन किंवा ऑनलाईन अर्ज करू शकता.
- ऑफलाईन अर्ज: तुम्ही तुमच्या जिल्ह्याच्या किंवा तालुक्याच्या जिल्हा महिला व बाल विकास अधिकारी (ICDS) कार्यालयात जाऊन अर्ज सादर करू शकता. अर्जाचा नमुना या कार्यालयात उपलब्ध असतो.
- ऑनलाईन अर्ज: महाराष्ट्र राज्याच्या महिला व बालकल्याण विभागाच्या अधिकृत वेबसाईटवर तुम्ही ऑनलाईन अर्ज भरू शकता. (https://womenchild.maharashtra.gov.in/)
- बालसंगोपन योजनेचा अर्ज (Form)
- बालसंगोपन योजनेचा लाभ घेण्यासाठी तुम्ही ऑफलाईन देखील अर्ज करू शकता यासाठी पुढील लिंक वर बालसंगोपन अर्जाचा नमुना फॉर्म दिला आहे. तो डाउनलोड करून घ्यावा.
आवश्यक कागदपत्रे:
योजनेचा अर्ज भरताना खालील कागदपत्रे सोबत जोडावी लागतात:
- पालकांचे आधार कार्ड
- बालकांचे आधार कार्ड, जन्मदाखला किंवा बोनाफाईड
- उत्पन्नाचा पुरावा (तहसीलदार यांच्याकडून मिळणारा उत्पन्नाचा दाखला किंवा पगार बिल)
- निवासाचा पुरावा (उदा. रेशन कार्ड, वीज बिल, पाणी बिल)
- आई-वडील मृत असल्यास त्यांचे मृत्यू प्रमाणपत्र
- कुटुंबाचा एकत्रित फोटो
- बँक किंवा पोस्टाच्या पासबुकची झेरॉक्स
- बालक दिव्यांग असल्यास त्याचे प्रमाणपत्र आणि पूर्ण फोटो
- इतर निकषांनुसार आवश्यक असलेली कागदपत्रे (उदा. वैद्यकीय प्रमाणपत्र, एचआयव्ही प्रमाणपत्र)
या योजनेबद्दल अजूनही अनेकांना पुरेशी माहिती नाही. त्यामुळे, गरजू कुटुंबांपर्यंत ही माहिती पोहोचवल्यास अनेक बालकांना चांगल्या जीवनाचा आधार मिळू शकेल. अर्ज सादर केल्यानंतर जिल्हा बाल संरक्षण समितीकडून पडताळणी केली जाते आणि त्यानंतर अनुदानाची रक्कम थेट बँक खात्यात जमा होते.
तुम्ही या योजनेबद्दल अधिक माहिती जाणून घेण्यासाठी महिला व बाल विकास विभागाच्या कार्यालयाशी संपर्क साधू शकता.
- बालसंगोपन अनुदान वाढ GR
- बालसंगोपन योजनेचा अर्ज (Form)
- बालसंगोपन रजा बाबत GR
- अधिकृत वेबसाईट : https://womenchild.maharashtra.gov.in/
क्रांतिज्योती सावित्रीबाई फुले बाल संगोपन योजनेसाठी १०१.४६ कोटींचा निधी मंजूर
क्रांतिज्योती सावित्रीबाई फुले बाल संगोपन (Bal Sangopan Yojana) योजनेसाठी २०२५-२६ या आर्थिक वर्षाकरिता १०१.४६ कोटी रुपयांचा निधी मंजूर, महिला व बाल विकास विभागाने ४ ऑगस्ट, २०२५ रोजी या संदर्भात शासन निर्णय जारी केला आहे.
हे ही वाचा : मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना – सुधारित निकष सविस्तर जाणून घ्या